آموزش دهل

‌‌‌‌‌‌‌‌‌کتاب آموزش دهل نوشتۀ امین ماسوری، به مباحثی چون تاریچه‌ی این ساز باستانی، شیوه‌ی نواختن و ساختمان آن می‌پردازد.

با نگاهی به موقعیت و تاریخچۀ دُهُل می‌فهمیم که این ساز جزو خانوادۀ سازهای ریتمیک است و مثل تمبک، دَف، و تیمپو وظیفۀ آن نگه‌داری ریتم در همراهی با سازهای ملودیک است. سُرنا متداول‌ترین سازِ همراهی‌ کنندۀ دُهُل است. در متون قدیم و دفینه‌های پیدا شده می‌توان پی برد که در دوره‌های مختلف تاریخ جهان به این ساز توجه می‌شده است و جایگاه مخصوصی نزد ملل مختلف داشته است. پیشینه و قدمت دهل به‌ وضوح نمایان نیست، ولی سازهایی که با کوبیدن دست یا وسیله‌ای (کوبه‌ای) به صدا درمی‌آمده‌اند، بدون شک، از سازهای پُرقدمت دنیا بوده‌اند.

بریده‌ای از کتاب آموزش دهل

از گذشته‌های دور از این باستانی‌ساز در مناسبت‌های مختلف شادی، سوگ، جنگ و تهییج جنگجویان‌ استفاده می‌شده است؛ غمگینانه‌تر این‌که این ساز، نسبت به دیگر سازهای کوبه‌ای، گُمنام‌تر مانده بود. خوش‌بختانه، امروزه در ارکسترها و آثار موسیقایی جایگاه و حضوری پررنگ‌تر از پیش یافته است‌ که این نشان از توجه اهالی موسیقی به این ساز دارد و جای بسی شادمانی. دهل، از نگاه هندسی، استوانه‌ای‌ شکل است و ارتفاعی کوتاه دارد. چون از دو طرف این ساز استفاده می‌شود و صدادهی از دو سمت آن صورت می‌گیرد، در آن دو قطعه پوست به کار برده می‌شود.