تبدیل و تحول متن مذهبی به متن دراماتیک

چه تباین و سنخیتی بین متن مذهبی و متن دراماتیک (نمایشی) وجود دارد؟ بحث حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که آیا اساساً متونی که دارای صبغه‌ی مذهبی و دینی هستند، می‌توانند در شاکله‌های جدید هنری اعم از درام مکتوب (نمایشنامه) یا فیلم نوشت (سناریو) مطرح شوند؟ اگر فرض را بر این باور […]

چه تباین و سنخیتی بین متن مذهبی و متن دراماتیک (نمایشی) وجود دارد؟
بحث حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که آیا اساساً متونی که دارای صبغه‌ی مذهبی و دینی هستند، می‌توانند در شاکله‌های جدید هنری اعم از درام مکتوب (نمایشنامه) یا فیلم نوشت (سناریو) مطرح شوند؟ اگر فرض را بر این باور بگیریم که این انتقال و تبدیل ناممکن نیست و با آموختن صناعات نمایش نگاری و قبض و بسط مضامین و گره گاه‌های مشهود توسط نویسندگان معاصر، شکلی از متن «مذهبی نمایشی» می‌تواند پدید آید تا در هر دو عرصه‌ی زیبایی شناسی درام (مباحث استتیک) و معناشناختی (مقولات فکری و اعتقادی) عرض اندام کند، آیا این مهم جز با درک و عنایت خاص مؤلفان به سیر تحولات تاریخی این دو پدیده (دین و نمایش) حاصل خواهد آمد؟
با نگاهی به پیشینه و ظهور مذاهب عهد عتیق اعم از ادیان سامی و فرقه‌های مذهبی نژاد زرد در فلات قاره درمی یابیم که مسئله‌ی کتابت و متن مذهبی (لوح قدسی) همواره با ذات و جوهره‌ی ادیان عتیق عجین بوده و در واقع بدون وجود متن مکتوب که حاوی آموزه‌های معنوی و حکمی این ادیان و نیز اندرزهای عملی برای فلاح و رستگاری ابنای بشر است، امکان تحریف و تنسیخ و حتی نابودی مذهب باستان وجود داشته و از همین رو، ادیانی که توفیق یافته‌اند اسناد و مکتوبات نوشتاری مربوط به آیین و شعائر خود را جمع آوری کنند و آن را از آسیب زمان محفوظ نگاه دارند، هنوز به حیات اجتماعی خود ادامه می‌دهند و پیروانی برای خود دارند. این پدیده، یعنی حفظ و حضانت از متن مذهبی به عنوان میراث قدسی یک قوم، مسئله‌ای است که بسیاری از تمدن‌ها را به اوج شکوفایی فکری و فرهنگی رسانیده است.