صور خیال در نسخه‌های مصور

از منظر نویسنده بخش دوم این تأثیرگذاری از لحاظ زبان تصویر است. رابطه‌ای ظریف و حساس میان این نگاره‌ها با متن ادبی وجود دارد. بررسی ساختار ادبی شاهنامه فردوسی آشکار می‌کند عناصری همچون تشبیه، استعاره، کنایه، اسناد مجازی، اغراق شاعرانه و وزن عروضی تأثیری جدّی در شکل‌گیری و ارتقای نگاره‌ها داشته است. حکومت و شرایط اقتصادی بخش دیگری از این عوامل است که بر شکل ساختاری و عناصر تصویری دو نسخه مذکور مؤثر بوده است.

عصمتی کتاب «صور خیال در نسخه‌های مصور» را در سه فصل تدوین کرده است. در فصل نخست با عنوان «مبانی نظری» پس از بررسی مفاهیم نظری به سراغ بازه زمانی تیموری به عنوان عامل بیرونی سبک‌شناسی شاهنامه بایسنقری رفته و پس از آن دورۀ صفوی را واکاوی کرده است.

نویسنده در فصل دوم به تجزیه و تحلیل داده‌ها پرداخته است. ویژگی‌های ساختاری شاهنامه فردوسی و معادل آن در نگاره‌های شاهنامه بایسنقری و تهماسبی، و تأثیرگذاری ویژگی‌های داستانی شاهنامه (مفاهیم کلی) بر نگاره‌های دو نسخه، از جمله مطالب این فصل است.

عصمتی در فصل پایانی سبک دو نسخه بایسنقری و تهماسبی را با توجه به عوامل بیرونی و درونی بررسی کرده است. نکته‌های پایانی در کنار نمایه و منابع، بخش پایانی کتاب «صور خیال در نسخه‌های مصور» است.

بریده‌ای از کتاب صور خیال در نسخه‌های مصور

منابع متعددی در حوزه ادبیات وجود دارد اما شاهنامه فردوسی بیش از هر متنی مورد توجه نگارگران قرار گرفته است. به همین سبب، برخی از بهترین نگاره های تاریخ نگارگری ایران مربوط به نسخه های مصور شاهنامه است. تعداد درخور توجهی از این نگاره ها برای شاهنامه بایسنقری و تهماسبی ساخته شده است. با بررسی نگاره های این دو نسخه تفاوت و شباهت هایی دیده می شود که ناشی از تحول خوانش نگارگران از شاهنامه است از دیدگاه این کتاب عوامل اثرگذار بر این تحول در دو حوزه قرار می گیرند مذهب و فرهنگ یک بخش از عوامل اثرگذار بر محتوای نگاره هاست و در حوزه فرهنگ ادبیات، بالاخص شاهنامه و صور خیال آن تأثیری درخور توجه داشته است به لحاظ زبان تصویری، رابطه ای ظریف و حساس میان این نگاره ها با متن ادبی وجود دارد بررسی ساختار ادبی شاهنامه فردوسی آشکار می کند عناصری همچون تشبیه، استعاره، کنایه اسناد مجازی، اغراق شاعرانه و وزن عروضی تأثیر جـدی در شکل گیری و ارتقای نگاره ها داشته است. حکومت و شرایط اقتصادی بخش دیگری از عوامل است که بر شکل ساختاری و عناصر تصویری دو نسخهٔ مذکور مؤثر بوده است.