کتاب آشنایی با موسیقی نواحی ایران همه آن چیزی است که هوشنگ جاوید طیّ بیش از سی سال پژوهش و فعالیت در عرصه موسیقی ایران به دست آورده و آن را به زبان ساده، روان، مختصر و کاربردی توضیح داده است. جاوید در واقع  این کتاب را برای آشنایی تمام قشرهای جامعه به شرح اطلاعات اولیه و راهنمایی برای موسیقی نواحی و مناطق ایران گردآوری کرده است. جلد اول این مجموعه شامل آشنایی با موسیقی در ایران شامل مطالبی در شناخت سازها، صداها، آوازها و صدمات وارد بر آنها است.
کتاب موسیقی نواحی ایران، همانطور که از عنوانش هم پیداست، درباره موسیقی نواحی مختلف ایران، اطلاعاتی ارائه می‌دهد. نویسنده این کتاب سعی کرده با ارائه اطلاعاتی ساده و مختصر، خواننده را به ارتباط بهتر با موسیقی نواحی ایران نزدیک کند تا او به ارزش نهفته در این هنر باستانی بیندیشد و از کنار آنچه می‌شنود ساده نگذرد. کتاب، تحولات جوامع مختلف و تأثیر این تحولات در موسیقی را در بر می‌گیرد. موسیقی‌های رایج در نواحی، سازهای مورد استفاده و پرکاربردترین ساز هر ناحیه، نحوه ساخت ساز، اصطلاحات رایج در موسیقی و مهم‌ترین نوازندگانی که از گذشته تاکنون در زمینه نوازندگی فعالیت داشته‌اند، از دیگر اطلاعات ارائه شده در این کتاب است.
جاوید در این کتاب، موسیقی تهران و حومه، موسیقی ترک‌، ترکمن‌ها، کردستان، کردهای شمال و شرق ایران (کرمانج‌ها)، لرهاا، کولیان، جنوب خراسان و خراسان میانه، مازندران، گلستان، گیلان و تالش و سیستان و بلوچستان را مورد بررسی قرار است. او در واقع تنها به شناخت ساختار موسیقی محلی که مورد بحث قرار داده بسنده نمی‌کند و با اطلاعاتی که راجع به هر منطقه مورد بحث ارایه می‌کند سعی در پیدا کردن ریشه‌های موسیقی محلی دارد. جاوید برای تمام مطالبی که نقل قول کرده یا به آن استناد کرده است، اسناد تاریخی می‌آورد و منابع معتبر تاریخی ارایه می‌دهد. او با لحن ساده و زبان شیرینی که برای نوشتن کتابش انتخاب کرده، پژوهش مستندش را به شکل داستان‌گونه‌ای ارایه داده تا خواننده علاوه بر اینکه اطلاعات موسیقایی را دریافت می‌کند با روند شکل‌گیری و چگونگی پیدایش آن هم آشنایی پیدا کند.