با نگاهی به کتاب «ترانه‌های وطن و تبعید»؛ برگزاری نشست گفتمان مقاومت و نهضت ترجمه

حجت‌الاسلام والمسلمین ماجد منابی، رئیس اندیشکده بین‌المللی اربعین و محمدرضا وحیدزاده، سرپرست گروه ادبیات پایداری دانشگاه سوره مهمانان این نشست بودند.

کتاب«ترانه‌های وطن و تبعید» شامل گزیده‌ اشعار معاصر فلسطین در حوزه مقاومت است. این‌کتاب توسط موسی بیدج گردآوری و ترجمه شده و با همکاری انتشارات سوره مهر در دو جلد منتشر شده و در اختیار علاقه‌مندان به شعر به خصوص حوزه ادبیات مقاومت قرار گرفته است.

حجت‌الاسلام منابی در این گفتگو به نقش مهم صدور فرهنگ مقاومت اشاره کرد و گفت: امروزه روز نمی‌توان از فرهنگ مقاومت بدون نقش جمهوری اسلامی ایران صحبت کرد.تا قبل از انقلاب اسلامی شاهد چهره‌های حقیقی در اسطوره‌ها نبودیم‌ ولی جمهوری اسلامی با توجه به گستره و نفوذی که بین مردم ایجاد کرده، توانست سوژه‌های حقیقی معرفی کند. پیش از انقلاب سوژه‌ها‌ی حماسی ما بیشتر خیالی و زاییده ذهن شاعر بودند،انقلاب فرصتی پیش‌آورد تا سوژه‌ اسطوره‌ی حقیقی در هر زمینه‌ای بروز پیدا کند. اما در صدور سوژه‌ها به خارج از ایران کم‌کاری کرده‌ایم. مقام معظم رهبری دو دهه پیش بر موضوع ترجمه معکوس تاکید کرده‌اند. صدور و نشر فرهنگ در حوزه مقاومت یعنی ما زبان مبداء را فارسی در نظر بگیریم و زبان مقصد رو زبان دیگری قرار دهیم. امروزه باید سوژه‌های ما به زبان‌های دیگر ترجمه شوند، اما در حال حاضر این چنین نیست و معمولا مبداء زبان دیگر و مقصد ترجمه زبان فارسی است.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه روز به روز جبهه مقاومت قوی‌تر می‌شود ما باید پای ادعای خود “مقاومت در آینده جهان را در اختیار خواهد گرفت” بایستیم و از طریق روش‌های فرهنگی و دیگر روش‌‌ها این تفکر را صادر کنیم.

در ادامه محمدرضا وحیدزاده در این نشست درباره معانی مختلف مقاومت و تطور مفهوم مقاومت در طول تاریخ و تفاوت‌ معنی “مقاوت” درجغرافیا و فرهنگ‌های متفاوت صحبت کرد و بیان داشت: در ایران هم در دوره انقلاب اسلامی و هم در دوره دفاع مقدس مفهوم مقاومت دچار تطور شده‌ است. باید در حوزه مقاومت با وجود تمام تفاوت‌های معنایی گفتگو کرد. در دو ماه اخیر جریان طوفان القصی، وعده صادق موجب شد تا دوباره معنی مقاومت تغییر کند و حتی خیلی از ابهامات فلسطینی‌ها راجع به موضع ما روشن شد.
او اضافه کرد: در حوزه نثر یک ژانر به نام تاریخ شفاهی ابداع شد که می‌توانست محلی برای گفتگو با خیلی از ملیّت‌ها باشد.

وحیدزاده در ادامه نشست یکی دیگر از دلایل عدم انتشار و ترجمه آثار ایرانی را تعداد کم فارسی زبانان در تمام جهان خواند و گفت: تعداد افراد فارسی زبان به نسبت زبان عربی و یا اسپانیایی متفاوت است و این موضوع یکی از موانع پیش‌روی ما در این زمینه است. از طرف دیگر مفهوم شعر در ترجمه به خوبی منتقل نمی‌شود. یکی از مهم‌ترین عواملی که استاد شفیعی کدکنی در کتاب«با چراغ و آینه» بررسی می‌کند همین مسئله ترجمه‌ است چرا که خیلی وقت‌ها مفهوم متفاوتی از مفهوم اصلی منتقل می‌شود.

حجت الاسلام ماجد منادی در ادامه‌نشست کتاب«ترانه‌های وطن و تبعید» به موضوع شناخت شاعرهای جوان فلسطین اشاره و تصریح کرد: ما همچنان در حوزه شعر عرب نزارقبانی و محمود درویش را می‌شناسیم اما نباید توقف کنیم. باید پیگیر و جویای شعرای جوان معاصر باشیم.

در انتهای گفتگو آقای وحیدزاده ضمن تشکر و قدردانی از آقای موسی بیدج ایشان را یکی از ستون‌های ترجمه خواند.