هنر، شناخت و ارزش

این کتاب با موضوع زیبایی‌شناختی، هنر و فلسفه برای علاقه‌مندان به حوزهٔ هنر و فلسفه گردآوری شده است.

کتاب «هنر شناخت و ارزش؛ مقاله‌هایی دربارهٔ زیبا حسیک و فلسفهٔ هنر در سنت تحلیلی» در برگیرندهٔ مقاله‌هایی است دربارهٔ نسبت میان هنر و شناخت، هنر و ارزش در هر دودسته، اخلاق نیز نقشی بنیادی می‌آفریند.

از زمان افلاطون که شاعران را از آرمان شهر خود بیرون راند، یکی از جدی‌ترین اتهام‌ها علیه هنر این است که به جای راه نمودن به حقیقت و شناخت از آن‌ها دورمان می‌کند. این اتهام هم شناختی و هم اخلاقی است. هنر دست‌کم هنری «تقلیدی» همچون شعر، نه تنها به لحاظ شناختی پوچ و بی معناست، بلکه صرفا شکلک و تقلیدی ساختگی و به دور از حقیقت و از نظر اخلاقی نیز خطرآفرین است؛ زیرا کسانی را که با هنر سروکار دارند، برمی‌انگیزد که دروغ‌زنی کنند و بر دروغ‌زنی‌ها صحه بگذارند. به این اتهام دو پاسخ می‌توان داد: نخست پافشاری بر ارزش شناختی هنر است؛ یعنی اصرار بر اینکه هنر به صدق و حقیقت پاسخ‌گوست و در واقع می‌تواند برای آنانی که به درستی به آن می‌پردازند شناخت فراهم آورد. پاسخ دیگر، پذیرفتن بی‌مایگی شناختی هنر است. اما همچنین پافشاری بر اینکه ارزش آن را باید در جای دیگری جست. اگرچه در سنت تحلیلی پاسخ سومی نیز پدید آمده است. فیلسوفان تحلیلی به کوشش بسیار همت گماردند. برای شرح و تعریف مفهوم های «حقیقت» و «شناخت» و این مفهوم‌ها را به گونه‌ای متمایز و روشن تعریف کردند؛ به ویژه به‌سانی که در نسبت با علم و فلسفه و تاریخ پدیدار می‌شوند. کتاب پیش‌رو دربرگیرنده مقاله‌هایی است درباره نسبت میان «هنر و شناخت» و «هنر و ارزش». در هر دو دسته «اخلاق» نیز نقشی بنیادی می‌آفریند. ویژگی مقاله‌های گردآوری شده در این کتاب این است که نگرگاه‌های گوناگون و متضاد با هم در نظریه‌های شناخت‌شناسی هنر و نظریه‌های ارزش هنر در آن‌ها به بحث گذاشته می‌شوند و این مجال برای خواننده فراهم می‌آید که با رویکردهای گوناگون در این حوزه آشنا شود.