شهید پیشرو

روحانیت استان خوزستان مانند دیگر بخش‌های روحانیت کشور حضور فعال و هدایتگری در جریان انقلاب و حوادث بعد از پیروزی انقلاب داشتند. تا به امروز ۳۶۰ نفر از روحانیان خوزستانی در مسیر حفظ ارزش‌های نظام و انقلاب در دوران انقلاب و دفاع مقدس و دفاع از حرم حضور داشته‌اند که ۱۸۹ نفر به شهادت رسیده و این مسیر الهی همچنان ادامه دارد.

با وجود اثبات نقش روحانیت در تداوم انقلاب و روشنگری مردم، تا به حال کار سیستماتیک و منظم در کل کشور برای جمع‌آوری خاطرات و زندگی‌نامهٔ این قشر از جامعه صورت نگرفته است که استان خوزستان نیز از این قاعده مستثنا نیست.

کتاب شهید پیشرو خاطرات حجت‌الاسلام شهید عبدالحسین سبحانی است. ایشان از علمای برجسته و مبارز انقلاب بود که در جریان مبارزات و افشاگری‌های خود به دست عناصر ساواک به شهادت رسید. کار مطالعه، پژوهش، تدوین و نگارش این اثر از سال ۱۳۹۶ توسط دکتر غلامرضا درکتانیان آغاز شد. نویسندهٔ این کتاب از دانش‌آموختگان رشتهٔ تاریخ و از پژوهشگران فرهیختهٔ استان است که آثار متعدد دیگری نیز در کارنامهٔ او قابل مشاهده است. او با استفاده از مطالعات تاریخی و همچنین مؤلفه‌های تاریخ شفاهی سعی کرده است به‌خوبی سیرهٔ حیات و مبارزات و فعالیت‌های این شهید والامقام را به تصویر بکشد.

بریده‌ای از کتاب شهید پیشرو

«دکتر محمدرضا سنگری در این مورد می‌گوید: «من به‌جرأت می‌توانم بگویم که روحانیت ... کمتر به جوان‌ها میدان می‌دادند و جوان‌ها را جمع می‌کردند. در همان سال‌ها مرحوم حجت‌الاسلام سید محمد نبوی، فرزند آیت‌الله سید اسدالله نبوی، امام جماعت مسجد صاحب‌الزمان بود. ما چند نفر شدیم و دور ایشان حلقه زدیم. می‌دانستیم این آدم خیلی باسواد است ... یکی دو جلسه صحبت کرد و دیدیم چقدر بافضل و باسواداست. اما ما می‌رفتیم نزد ایشان. اینکه جذب کند و یا زمینه بسازد برای اینکه جوان‌ها دورشان باشند یک خوف و هراسی وجود داشت و می‌ترسیدند. چون ساواک هم تهدید می‌کرد و متوجه می‌شد چند تا جوان دور کسی حلقه زدند. در مجموع در دزفول کسی که جوان‌ها را جمع بکند واقعاًنبود. حتی مراجع بزرگ ما برنامه‌ای برای جوانان نداشتند و من چیزی به خاطر ندارم.» به طور کلی روحانیان دزفول «نگاه مثبتی به شهید سبحانی نداشتند و گاهی او را به عنوان کم‌فضل و کم‌سواد می‌دانستند و گاهی به عنوان تندرو و افراطی.» خلاصه «روحانیت و حوزه‌های دزفول خیلی محتاط بودند و محافظه‌کار و تحت فشار هم بودند. من اطلاع داشتم و ساواک هم دائم این‌ها را زیر نظر داشت. به همین سبب روحانیان دزفول سخنرانی‌های شهید سبحانی را برنمی‌تابیدند و می‌گفتند این کارها باعث می‌شود حوزه را تعطیل کنند. در این میان فقط آیت‌الله شیخ محمدعلی معزّی راضی به این مسائلبود. درحالی‌که من می‌دانستم آیت‌الله معزّی زمینه را برای شهید سبحانی فراهم می‌کرد ... اما بعد از رحلت آیت‌الله معزی در میان روحانیت، جز شهید دانش۴، کسی را حامی شهید سبحانی نمی‌دیدم.»