روزشمار ۱۵ خرداد 1340، جلد 3

واقعه پانزده خرداد ۱۳۴۲ یک روز تاریخی برای نهضت اسلامی مردم ایران است که در حافظه جمعی ایرانیان با چند ویژگی شناخته می‌شود. سخنرانی مهم امام خمینی ره، دستگیری امام و شهادت گروهی از طرفداران او. روزشمار ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ یک پروژه تحقیقاتی تاریخ معاصر بود که از نخستین روزهای سال ۱۳۷۶ آغاز شد.

این بررسی از آغاز سال ۱۳۴۰ تا پایان سال ۱۳۴۳ شمسی را دربرگرفته است تا از مقدمه و بازتاب حوادث خرداد ۱۳۴۲ به صورت کامل یاد کند. منابع داخلی و خارجی این روزشمار در قالب کتاب، نشریه و مطبوعات و اسناد است که برخی از آنها برای اولین بار است که مورد توجه و استفاده قرار گرفته‌اند. بررسی تمام این منابع حدود ۵ سال طول کشید و اوایل دهه ۱۳۸۰ کار نگارش اثر آغاز شد. در این نگارش با هدف اطلاع‌رسانی دقیق وقایع، روایت‌های منابع از یک خبر یا اتفاق به گونه‌ای تلفیق شده‌اند که در نهایت نمای کامل و در حد امکان لحظه به لحظه‌ای از ماجرا ارائه کنند. روزشمار هر روز با عنوان خبرهای همان‌روز آغاز شده و سپس متن خبرها آمده است. این متن پی‌نوشتی دارد که شامل نشانی منابع خبری است. نشانی منابع مطبوعاتی نیز در همین پی‌نوشت آمده است اما نشانی منابع کتابخانه‌ای در ضمیمه دیگری در پایان هر جلد با نام «کتابنامه» تکمیل شده است. در پایان هر جلد به جز کتابنامه، فهرست «نمایه» قرار دارد که شامل معرفی شخصیت‌ها، مکان‌ها، نشریه‌ها و منابع خبری و شرح بعضی از مفاهیم است. لازم به ذکر است که معرفی‌شدگان در نمایه جلد اول در جلدهای بعد دوباره معرفی نشده‌اند و نمایه جلدهای بعدی شامل نام‌هایی است که برای نخستین بار در آن جلدها آمده است.

بریده‌ای از کتاب روزشمار ۱۵ خرداد 1340

خبرگزاری فرانسه از تهران گزارش داد که محافل رسمی ایران و منابع اسرائیلی در تهران از ادای هرگونه توضیحی پیرامون فرودآمدن اجباری هواپیمای بن گوریون - نخست‌وزیر اسرائیل - امتناع می. کنند فرودآمدن هواپیما به علت خرابی موتور بوده و بن گوریون تا رسیدن هواپیمای دیگر به‌ناچار مدتی در تهران توقف کرده است. اطرافیان امینی نخست‌وزیر - از تأیید یا تکذیب شایعات مربوط به ملاقات نخست‌وزیران ایران و اسرائیل امتناع می‌ورزند و روزنامه‌ها نیز در این زمینه کاملاً سکوت اختیار کرده‌اند. به عقیده ناظران سیاسی ایرانی‌ها مثل اسرائیلی‌ها کوشش دارند که از دادن بهانه حمله به دست ناصر رئیس‌جمهور مصر که همواره شاه ایران را به طرف‌داری از اسرائیل متهم می‌سازد خودداری نمایند از سوی دیگر یک نشریه اسرائیلی به نام کل عام امروز این گزارش را منتشر کرد که توقف در میانه راه از قبل طرح‌ریزی‌شده بود و مکالماتی بین بن گوریون و نخست‌وزیر ایران انجام شد هر دو طرف نقش اسرائیل را در سیستم‌های دفاعی کشورهای سنتو مطالعه کردند. آنها همچنین اهمیت تقویت همکاری اقتصادی، سیاسی و نظامی بین دو کشور را تصدیق کردند. این نشریه حتی مدعی شده است که یک توافق‌نامه محرمانه بین‌المللی بین ایران و اسرائیل در فرودگاه تهران توسط بن گوریون امضا شد. (۱۵) آذر (۱۳۴۰)