داستان بربت

مجید ناظم پور( -۱۳۵۲) نوازنده و کارشناس موسیقی است. «داستان بربت» نتیجه چند سال پژوهش‌های میدانی و مطالعاتی نگارنده در ایران و کشورهای عربی پیرامون ساز عود(بربت) است. در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: «چنان که آثار باستانی نشان می‌دهند، ظهور و استفاده از ساز بربت در ایران به دوران بعد از سقوط بابل (۱۵۳۰ […]

مجید ناظم پور( -۱۳۵۲) نوازنده و کارشناس موسیقی است. «داستان بربت» نتیجه چند سال پژوهش‌های میدانی و مطالعاتی نگارنده در ایران و کشورهای عربی پیرامون ساز عود(بربت) است. در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: «چنان که آثار باستانی نشان می‌دهند، ظهور و استفاده از ساز بربت در ایران به دوران بعد از سقوط بابل (۱۵۳۰ پ‌م) می‌رسد. بعد از ایران این ساز در سرزمین‌های دیگری مانند ترکیه، سوریه، فلسطین، شبه‌جزیرۀ عربستان، یونان، و روم نیز رواج یافت. حفاری‌ها و کاوش‌های باستان‌شناسی و نقوش برجای‌مانده روی ظروف سفالی و فلزی و خطوط میخی لوح‌های افتخار و گلی این ادعا را به اثبات می‌رساند که در سرزمین ایران بربت از ۱۵۳۰ پیش از میلاد نواخته می‌شده است. بربت از طریق امپراتوری ایران در دیگر نقاط عالم و تمدن‌های بابل، آشور، و مصر گسترش یافت. تعدادی کاسۀ برنزی که به «سیتولا» معروف است (۱۰/۹ پ‌م) و با تصویر نوازندۀ بربت تزئین شده است. این نوازنده سازش را به طرف بالا گرفته است. ساز کاسۀ کوچک است و دستۀ بلندی دارد و وترهای آن از ابتدا تا انتهای ساز کشیده شده‌اند. در لوح دیواری فرسینک مربوط به شرق ترکستان (قرن‌های پنجم و ششم میلادی) نوعی بربت حکاکی‌ شده که کاسۀ گلابی‌شکل دارد. این ساز در انتها به دستۀ کوتاهی وصل می‌شود و نوازنده آن را به شکل مایل به طرف بالا در دست گرفته است. مجموعۀ آثار موزۀ روسیه و پاکستان، که متعلق به قرن‌های اول و پنجم میلادی است، گواه گسترش نوع خاصی از بربت در آسیای میانه و ایران است. این سازها از نوع بربت ایرانی است.»