مقدمه‌ای بر اساطیر و آیین‌های باستانی جهان، جلد ۱

کتاب مقدمه ای بر اساطیر و آیین های باستانی جهان نوشتهٔ غلامرضا معصومی در انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است. این کتاب دایرة‌المعارف گون، به معرفی اساطیر و چگونگی به‌وجود آمدن اسطوره های مختلف و پیدایش و اعتقادات مختلف و باورها و آیین های باستانی در اقوام مختلف جهان در طول تاریخ پرداخته است. از جمله معروف ترین این اساطیر و آیین‌ها آورده شده است که می توان به آئارو، آئاس، آئیپتوس، آئتیلا، آئسیموس، آئینیاس، آئوچین، آئو، آئوکوانگ، برهما، بودا، بها گاواتا، تائو، دائو، تانترا، جین، زرتشت، زروان، عیلامی، کنفوسیسو، گرهمه، لاما، ماویا ماکا، مافی و مزدک، ماهایانا، مغان، نیایش، و دایی، هندو، وندیدا، هفت سین، آب، آشور، آشور بانیپال، بین النهرین، سومر، اسطوره توفان در اساطیر عربی، آویسی، چین، مصر، بابل…. اشاره کرد. از خصوصیات این دایرةالمعارف این است که اسامی و اعلان علاوه بر نوشتن به صورت فارسی هجای آوای آن به انگلیسی هم آمده تا راحت‌تر خوانده شود. و تمام اساطیر با مکان آن آورده شده است که مربوط به کدام سرزمین است. در پایان این دایره المعارف، فرهنگ اصطلاحات و اسامی و اعلان ها با توضیح مختصر آن‌ها آورده شده است.

کتاب «اساطیر و آیین های باستانی جهانی» به مقوله آفرینش اساطیر و اقسام آن می پردازد.

اسطوره ها بازگوکننده چگونگی زندگی بشر، مناسک و آیین ها, تولد و مرگ و زندگی پس از مرگ انسان می باشد. در توجیه واژه اساطیر می توان گفت: «اساطیر واژه ای است تازی که از زبان عربی به زبان فارسی راه یافته است. معنی آن عبارت است از سخن های پریشان و بیهوده، افسانه های باطل، احادیث بی سامان و قصه های دروغ. اسطوره را باید نگرشی دانست که بیان تفکر و اندیشه بشر را با تخیل در هم آمیخته و به مرور زمان خود را به زندگی بشر تحمیل می کند.

اسطوره ها، آیین هایی هستند که تصاویری را از ورای هزاره ها منعکس کرده و به بحث درباره جهان خدایان، آفرینش مادی و معنوی جهان و آنچه در اوست، می پردازند. آنجا که تاریخ و باستان شناسی خاموش می مانند، اسطوره ها سخن می گویند و فرهنگ آدمیان را از دور دست ها به زمان ما آورده و افکار بلند و منطق گسترده مردمان ناشناخته، ولی اندیشمند را در دسترس ما قرار می دهند. اسطوره و نگرش اسطوره‌ای که مشخصه عصر باستان است، علی رغم همه تفاوت هایش با تفکر عقلانی عصر جدید، باید به دلیل بینش عام و بنیادین، محتوای عمیق، فلسفی و اخلاقی، از خرافات و مناسک جادویی اقوام بدوی متمایز شمرده شود. بنابراین معرفی اسطوره به منزله گردش ماورای عقلی و قرار دادن آن در در مقابل عقل زبون، بیشتر بیانگر گرایش های خردستیز دوران معاصر بوده، تا ماهیت درونی خود اسطوره.

تعریف آیین، چگونگی به وجود آمدن اسطوره، علل پیدایش آیین ها، اسطوره‌ها و باورهای ساکنان نواحی مختلف، آیین‌های باستانی در سرزمین‌های کهن و دوره‌های اسطوره‌ای ساکنان زمین از مباحث دیگری است که در این کتاب مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. «ماه و آب»، «رمز پردازی ماه»، «اعتقاد به فتیش و پرستش توتم»، «نمادها و باورهای قوم مایا»، «باورها و نمادهای قوم تاراسک»، «خدایان ودائی هند»، «پرستش جانوران» و «آئین ها و باورهای هند باستان» برخی از سرفصل های موجود در کتاب است.

بریده‌ای از کتاب مقدمه‌ای بر اساطیر و آیین‌های باستانی جهان

اسطوره‌ها آیین‌هایی هستند که تصاویری را از ورای هزاره‌ها منعکس کرده و به بحث درباره جهان خدایان آفرینش مادی و معنوی جهان و آنچه در اوست می‌پردازند آنجا که تاریخ و باستان‌شناسی خاموش می‌مانند اسطوره‌ها سخن می‌گویند و فرهنگ آدمیان را از دوردست‌ها به زمان ما آورده و افکار بلند و منطق گسترده مردمان ناشناخته ولی اندیشمند را در دسترس ما قرار می‌دهند. اسطوره و نگرش اسطوره‌ای که مشخصه عصر باستان است. علی‌رغم همه تفاوت‌هایش با تفکر عقلانی عصر جدید باید به دلیل بینش عام و بنیادین محتوای عمیق، فلسفی و اخلاقی از خرافات و مناسک جادویی اقوام بدوی متمایز شمرده شود؛ بنابراین معرفی اسطوره به منزله نگرش ماورای عقلی و قراردادن آن در مقابل عقل، زبون بیشتر بیانگر گرایش‌های خردستیز دوران معاصر بوده تا ماهیت درونی خود اسطوره