مستندشناسی

کتاب مستند شناسی از نظریه تا گونه شناسی یکی از کتابهای مجموعه چهار جلدی “از فیلم شناسی تا فیلمسازی ” نوشته آرین طاهری است که توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است.

درباره کتاب مستند شناسی از نظریه تا گونه شناسی
این کتاب هم پایه مستند سازان و نگره پردازان برجسته تاریخ سینمای مستند جهان ، به دیدگاه ها و تحلیل مستندسازان و نگره پردازان ایرانی سینمای مستند نیز پرداخته است که بدون تردید حرف ها و نگاه هایی منحصر به فرد و متفاوت به این پارادیم از فیلمسازی دارند. در سرفصل هایی از این کتاب سعی شده مجموعه ای متوازن از آرای اندیشمندان و هنرمندان داخلی و خارجی ارائه گردد که بتواند به خوبی نمایانگر اشتراکات و نیز تفاوت های مهم نگرش فرهنگی و هنری به فیلم مستند در ایران و جهان باشد.
در نظر گرفتن فیلمسازی مستند به عنوان یک پارادیم در کنش اجتماعی فیلمسازی (و نه صرفا یک ژانر سینمایی ) اهمیت فیلم مستند را در سطحی پیرامون فیلم مستند سراغ داریم مطرح می نماید.
ارائه یک مدل گونه شناسی جدید ، بر مبنای مباحث تئوری مطالعه فیلم که در فصول آغازن کتاب ارائه شده است ، ویژگی دیگر این کتاب است. این مدل گونه شناسی کوشیده است تا انواع مختلف طبقه بندی از فیلم مستند را ، طبق تعریفی که از فیلم مستند و اصول بنیادین آن ارائه می کند ، زیر یک چتر نظری مفهومی یکپارچه سازد.
برشی از کتاب مستند شناسی از نظریه تا گونه شناسی

بریده‌ای از کتاب مستندشناسی

مبحث گونه‌شناسی ارائه شده در این کتاب گرچه جدید نیست تفاوت دیدگاه نظریه‌پردازان و پژوهشگران ایرانی و غیرایرانی فیلم مستند را بر مبنای تفاوت در معیارهای آنها برای طبقه‌بندی گونه‌های مستند به‌خوبی روشن و تفسیر می‌کند و در نهایت معلوم می‌دارد که تفاوت و تمایز در تعاریف و دیدگاه‌های متنوع در هستی‌شناسی فیلم مستند از کجا و از چه انتظارات و برداشت‌هایی ناشی شده است. دیگر توفیق شایان توجه کتاب که پیشینه پژوهشی کم‌رنگی در متون تألیفی پژوهشگران ایرانی سینمای مستند دارد پرداختن به مقوله مهم و ضروری هنرهای بلاغی معانی بدیع و بیان در فیلم مستند است که البته مقوله‌ای گسترده و نسبتاً پیچیده است؛ اما در حد تعیین چارچوبی کلی و سنجیده برای طرح آن آغاز مناسبی در این کتاب دارد. دیگر دستاورد کتاب مدل سه‌بعدی وضع شده برای مطالعه شکلی و غیر شکلی فیلم مستند در انواع طبقه‌بندی‌هاست. جای خرسندی و امیدواری است که این پژوهش با اندیشه و قلم جوان دانش‌آموخته‌ای در رشته تلویزیون و ارتباطات به انجام رسیده که ظهور نسل جدیدی از پژوهشگران مستعد و اندیشمند را در کشور ما که برخوردار از بینش تحلیلی و آگاه از موازین پژوهش علمی هستند. در عرصه پژوهش‌های تخصصی رسانه‌ای نوید می‌دهد. دکتر احمد ضابطی جهرمی