فاطمیت فاطمه و تاریخ

این اثر به عنوان تحلیل تاریخی فلسفه وجودی نقش حضرت فاطمه(سلام الله علیها) در تداوم و حیات اسلام می باشد.
در این اثر تلاش شده با سخن گفتن درباره فطرت و نیازهای سرشتی و زیستی انسان یادآور شود که تمایل به خداوند امری فطری است؛ استعدادی بالقوه که باید به فعل درآید. در ادامه به مقوله «نبوت» به عنوان نهادی تاریخی و سازوکاری تجزیه‌ناشدنی پرداخته‌است.

امامت به این معنا که انسان موجودی اجتماعی و ناگزیر از نظام سیاسی است و تنها نظام امامت است که با نهاد انسان پیوند و سازگاری دارد. مبحث اصلی این کتاب نیز بحث درباره این موضوع است که پس از جنگ خندق به ویژه بعد از فتح مکه، عده زیادی نه از باب گرایش به حقیقت اسلام، بلکه از باب گرایش به واقعیت قدرت اسلام به این دین گرویدند و معادلات قدرت عوض شد.
در نتیجه این تفکر دو جامعه شکل گرفت، نخست جامعه‌ای که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) ایجاد کرد و مدینةالنبی نام داشت و دوم، جامعه‌ای بود که مجموعه‌ای از مؤلفه‌ها نظیر اسلام، آداب و رسوم گذشته و مهاجرانی که تازه به اسلام گرویده بودند در پیدایش آن تأثیر داشتند، این جامعه مدینةالعرب نام گرفت. در این میان نقش فاطمیت حضرت فاطمه(سلام الله علیها) یعنی نقش جداکنندگی که چگونه ایشان سرنوشت مدینةالنبی را از مدینةالعرب جدا کردند و به واسطه تدابیر و اقداماتشان پایایی و پویایی اسلام را رقم زدند، اهمیت والایی دارد و موضوع اصلی این کتاب را تشکیل می‌دهد.
یکی از امتیازات این کتاب موضوع بدیع آن است.

بریده‌ای از کتاب فاطمیت فاطمه و تاریخ

فاطمه می دید که مهاجرین اولیه و انصار، که امت کوچک محمد را در جامعۀ بزرگ مسلم باید به وجود می آوردند و خدا باید در نقطۀ کانونی همۀ تصمیم گیری های سیاسی و اجتماعی آنان قرار می داشت برای پیمان با قریش بیشتر حرمت قائل اند تا پیمان با خدا و می دید که برخی از مهاجرین اولیه پس از درگذشت محمد عملاً محمد را یک «گذشته» تلقی می کنند و دشمنان محمد، که اینک اسلام آورده اند و در صحن سیاست جامعۀ اسلامی در پی فرصت اند، را «آینده‌ای امید بخش» می بینند. فاطمه ناامید از آن مهاجرین، ناباورانه، می دید که انصار نیز از قریش بیشتر می ترسند تا از خدا و در محاسبات خود عملاً برنامه ریزی های قریش و بنی امیه و ابوسفیان را در نظر می گیرند، درحالی که برنامه ریزی پیامبر را برای ایجاد جامعۀ جهانی طراز قرآن به دست فراموشی سپرده اند و، در نهایت، به آرامش مرداب یک زندگی بی آرمان بیشتر دل بسته اند تا به جنبش طوفان زای حرکتی الهی برای بنیاد جامعۀ طراز قرآن و استقرار و استمرار امامت در تاریخ. و از این رو بود که فاطمه فریاد می کشید و انصار را به مقاومت دعوت می کرد و می گفت: «... هان! ای فرزندان قبیلۀ قیله!... شما افراد زیادی هستید و ساز و برگ و نیرو دارید. آیا به ندای من پاسخ نمی دهید؟ و به فریاد من فریادرسی نمی کنید؟