خاطره و گفتمان جنگ

کتاب خاطره و گفتمان جنگ مجموعه مقالاتی از نویسندگاه مختلف است که مساله جنگ را خارج از ابعاد سیاسی و نظامی آن نگریسته و نگاهی فرامنطقه‌ای به پدیده جنگ داشته‌اند. این اثر به همت فرهاد ساسانی در انتشارات سوره مهر منتشر شده است.

خاطره و گفتمان جنگ، مجموعه مقالاتی از امانوئل سيوان، جی وينتر، استوارت ولف، سيمون جونز، آنتوان پروست، مارتين جی و پيتر مه‌يِر است که به کوشش فرهاد ساسانی در یک مجموعه گردآوری شده‌اند.

تمایز این کتاب با کتاب‌های دیگری که درباره جنگ نوشته شده‌اند در این است که نگاه نویسندگان مقالات، نگاهی فرامنطقه‌ای به مساله جنگ بوده است و این پدیده را خارج از چهارچوب همیشگی خود، یعنی مساله نظامی و سیاسی بررسی کرده‌اند. در حقیقت می‌توان این کتاب را نوعی تفسیر کلامی والا، توام با تاویل از واقعه سپری شده جنگ دانست.

این اثر با پیشگفتاری درباره رویکرد تاریخی فرهنگی به جنگ، نوشته فرانک جمشیدی آغاز می‌شود و در ادامه مقالاتی با موضوعات مختلف را می‌خوانیم. مقاله اول که از جی وینتز و امانوئل سیوان است، چهارچوب مطالعه جنگ و یادبود را در سده بیستم بررسی می‌کند. جی وینتر در مقاله بعدی اشکال خیشاوندی و یادبود پس از جنگ کبیر را بررسی می‌کند. مقاله سوم کتاب از استوارت ولف است. او در این کتاب از منظر تاریخ‌نگاران، به خاطرات شخصی، جمعی و عمومی از خشونت و ستمگری جنگ نگاه کرده است.

سیمون جونز در مقاله‌ای به تاریخ‌سازی‌های جنگ می‌پردازد و آنتوان پروست جنگ الجزایر در خاطره جمعی فرانسویان را بررسی می‌کند. مارتین جی نگاهی به مخالفت با تسلا والتر بنیامین و رد سوگواری انداخته است و پیتر مه‌یر در آخرین مقاله این اثر، ماهیت انسانی و کارکرد جنگ در تکامل اجتماعی را بررسی می‌کند.

نویسندگان کتاب خاطره و گفتمان جنگ، از واژگانی مانند زبان، اجتماع، ساختارها، ارزش‌ها، باورها، کنش ارتباطی و فرهنگ استفاده کرده‌اند. آن‌ها در تلاشند تا نشان دهند که زبان در کنش ارتباطی و در کاربرد اجتماعی‌ خود که گفتمان نامیده می‌شود، چگونه در بافتی به نام اجتماع و در قالبی به نام فرهنگ ما را به ادراک معانی ویژه‌ای درباره جنبه‌ای از واقعیت سوق می‌دهد.