نمایش‌های عامیانه، جلد 7

نمایش‌های عامیانه نوع دیگری از نمایش‌های ایرانی می‌باشند که همانند دیگر نمایش‌ها در میان تاریخ مدفون شده‌اند و به فراموشی سپرده شدند. صادق عاشور پور در جلد هفتم این مجموعه با بررسی و شرح نمونه‌هایی از 54 نمایشنامه مانند؛ شاه و وزیر، شاطربازی، مالیات، دو درودگر و یک محله، دروغ سنج، مکر زنان، خواستگار، عشق پیری و خاله خاله جون می‌خواهد به این نکته بپردازد که نمایش‌های عامیانه را باید فرزند تعزیه و تخته حوضی بدانید. دو نمایشی که بازیگرانش در کنار تماشاگران فقط گزارشگرانی بی‌طرف هستند؛ زیرا کسی که نقش شمر را اجرا می‌کند ایفاگر نقش حسین بن علی را به شهادت می‌رساند؛ اما هم شمر، هم حسین و هم تماشاگران هر سه برای حسین بن علی (ع) به سوگ می‌نشینند و اشک می‌ریزند.

نویسنده با آوردن متون نمایشنامه‌های عامیانه در کتابش، دریچه‌ای متفاوت را در نمایش‌های ایرانی باز کرده است. او از نمایش‌های معمولا شادی صحبت می‌کند و با زبان طنز جامعه‌ای را به تصویر می‌کشد که آن طور که باید باشد، نیست! او نمایش‌هایی را به تصویر می‌کشد که با وجود پیشرفت تئاتر کشور، در شهر و روستاهای دیگر نمونه‌هایی از آن یافت نمی‌شود.

بریده‌ای از کتاب نمایش‌های عامیانه

بعد از مدتی که از ورودم به کارنمایش توسط روانشاد علی نظری یکی از پیش‌کسوتان کارنمایش در همدان گذشت بدانم این اندیشه در مغزم جا کرده بود که ایران و یونان هر دو کشور و قدرتمند جهان کهن بوده‌اند. چرا یونان دارای چنان تاریخی مدون هنرنمایش است و کشور ما حتی در تدوین تاریخ سیاسی و اجتماعی خود هم دارای مشکل هر چه هم که به‌عنوان و منابع تاریخی دارد کلی‌گویی و صرفاً تاریخ پادشاهان و آنچه را هم را برایمان نوشته‌اند، بسیاری از به باور نمی‌گنجد.