نمایش‌های آیین مزدایسنا، جلد 3

کتاب نمایش‌های ایرانی: نمایش‌های آیین مزدایسنا – جلد 3 نوشته‌ی صادق عاشور پور، اصول مذهب مزدایسنا و عقیده‌ی زرتشت، مصلح آیین ایرانی را که در معتقدات اصلی تغییری عمیق داده است، همراه با نمایش‌هایی از آن زمان نشان می‌دهد.

صادق عاشورپور( -۱۳۳۲)، کارگردان تئاتر و پژوهشگر هنر نمایش است. مجموعه «نمایش‌های ایرانی» دربردارنده مطالعاتی است پیرامون گونه‌های متفاوت هنرهای نمایشی در ایران. در بخشی از جلد سوم از این مجموعه به نام «چگونگی اجرای میر نوروزی» می‌خوانیم: «پس از انتخاب نمایشگران، نمایش شروع می‌شد؛ میر به تخت سلطنت چند روزه‌ی خود جلوس می‌کرد. بعد از جلوس میر به تخت سلطنت، نوبت به خلع امیر یا پادشاه واقعی از سریر قدرت می‌رسید. به این منظور میر در پیش و اعضای لشکر بدنبالش به سمت قصر شاه یا امیر واقعی روان می‌شدند و او را از قدرت خلع کرده و خود و اعضای حکومتش به سوی مقر حکومت خویش باز می‌گشتند چنانکه: جماعت کثیری سواره و پیاده می‌گذرند که یکی از آنها با لباس‌های فاخر بر اسب رشیدی نشسته چیزی بر سر افراشته بود. جماعتی هم سواره در جلو و عقب او روان بودند. یک دسته هم پیاده به عنوان شاطر و فراش که بعضی چوبی در دست داشتند در رکاب او یعنی پیشاپیش و در جنبین و در عقب او روان بودند. چند نفر هم چوب‌های بلند در دست داشتند که بر سر هر چوب سر حیوانی از قبیل سر گاو یا گوسفند بود، یعنی استخوان جمجمه‌ی حیوانی و این رمز آن بود که امیر از جنگی فاتحانه برگشته و سرهای دشمنان را با خود می‌آورد. دنبال این جماعت انبوه کثیری از مردم متفرقه بزرگ و خرد روان بودند و هیاهوی بسیار داشتند. پس از این بازگشت پیروزمندانه، میر به تخت سلطنت چند روزه‌‌ی خویش جلوس می‌کرد و در حقیقت بار عام می‌داد. مردم شهر دسته دسته، گروه گروه برای عرض تبریک و تهنیت شرفیاب حضور می‌شدند…».