رمز و راز آواز

هنر آواز در موسیقی ایران، قدمت دیرینه‌ای دارد که از دیرباز تا کنون، به دلایل تاریخی، مذهبی، سیاسی و اجتماعی دستخوش تغییراتی در نحوه اجرا و به وجود آمدن سبک‌های مختلف شده است. به علت فقدان دستگاه‌های ضبط صدا، دورترین آثار به جا مانده آوازی از دوره قاجار است . با گذشت زمان و به دست آوردن تجربه و همچنین پیشرفت علم پزشکی و علم و تکنیک موسیقی، راه‌‌های چگونگی حفظ حنجره و استفاده صحیح از آن و موارد دیگر به مرور نمایان و قطعی شده است. صدای انسان همیشه با مسائلی عاطفی و احساسی ارتباط داشته است. مسائل روانی و احساسی بر صدا بسیار موثر است . زمانی که انسان تحت فشارهای روانی و احساسی قرار می‌گیرد تارهای صوتی ، سفت می‌شود و قدرت مانور روی صدا از بین می‌رود و ارتفاع و قدرت صدا نیز پایین‌تر می‌آید در «راز و رمز آواز» عمدتا همین مسائل مطمح نظر بوده است.

کتاب راز و رمز آواز مجموعه‌ای است که به همت حسین کاظمیان تالیف شده است. کاظمیان که خود از خوانندگان خوش‌صدای موسیقی سنتی است در این کتاب تلاش می‌کند تا الفبای موسیقی آوازی ایران را برای کسانی که در ابتدای این راه هستند و می‌خواهند وارد بحر عظیم موسیقی سنتی شوند، آموزش دهد. او در این کتاب ضمن اشاره مطالبی درباره ردیف و گوشه‌های اصلی آوازه‌ها، نکاتی را درباره بهداشت و مراقبت از صدا را یادآوری می‌کند و سعی می‌کند از کج‌روی هنرجویان مبتدی جلوگیری کند.
کاظمیان در این کتاب سعی کرده با استفاده از تجربیاتی که در موسیقی سنتی کسب کرده و با تحقیقاتی و پژوهش‌هایی که در این زمینه‌ها داشته است، به مقوله آموزش موسیقی آوازی ایران و طریق خوانندگی به زبان ساده بپردازد. او در این راه ابتدا به سراغ آواز در متون کهن می‌رود و با بحث آواز در شاهنامه سخنش را آغاز می‌کند. او از دل همین موضوع به سراغ سنت‌های شاگردی و استادی در موسیقی می‌رود و تجربیاتش را با نقل‌قول‌هایی از اساتیدی چون حسن کسایی به مخاطبش ارایه می‌کند.
اما یکی از بحث‌های مهمی که کاظمیان در کتابش مطرح می‌کند، بحث تقویت و نگهداری و البته پرورش صدا است. او به مخاطب علاقه‌مند به موسیقی آوازی راه و رسم چگونه خواندن و نگهداری از صدا را که یکی از مقولات و دغدغه‌های جدی موسیقی آوازی است، آموزش می‌دهد و آنها را هدایت می‌کند. اما او تنها به بیان نکاتی درباره نگهداری از صدا اکتفا نمی‌کند و بحث موضوعاتی چون نفس‌گیری، صداسازی و تحریر در موسیقی را پیش می‌کشد.