ردپایی بر شن

این کتاب خاطرات نویسنده از ماجراهایی است که از کودکی تا بزرگسالی برای او اتفاق افتاده است. اما آنچه روایت می‌شود خاطرات صرف نیست و با برخی خیال‌پردازی‌های راوی به رمان نزدیک شده است. اما رمان هم نیست. به همین دلیل به آن ضد خاطرات گفته می‌شود. این کتاب در مورد یک فرهنگ ناگفته و آداب و رسوم ناشناخته است

«ردپایی بر شن» خاطره‌هایی است از آداب، رسوم و سنت‌های دیرپای ایلات و عشایر که از اولین سطر‌هایش با عشق آغاز می‌شود؛ عشقی که رمز زندگی آزاد کوچ‌نشینان در طبیعت سخت و خشک کویر است، اما این زندگی آرام آرام با سیاه بادهایی می‌لرزد و زیر شن‌های روزگاری تلخ فرو می‌رود.
کتاب، خاطرات کودکی تا بزرگسالی حسین ترابی، نویسنده و کارگردان سینماست. همین موضوع باعث شده که داستان، روایتی کاملاً تصویری و سینمایی داشته باشد. البته تاکنون فیلم‌های مختلفی هم ساخته شده که تا حدودی از محتوا و ماجراهای این کتاب الهام گرفته‌اند؛ یکی «روزهای انتظار» اصغر هاشمی و دیگری فیلمی با عنوان «ردپایی بر شن» که سال ۶۶ توسط محمدرضا هنرمند و با همکاری حوزه هنری ساخته شده و به موضوع حضور روس‌ها در مناطقی از ایران می‌پردازد.
«ردپایی بر شن» سرشار از کلماتی است که زبان مخصوص جغرافیای داستان و مردمان‌‌‌ همان ایل است. لغاتی که می‌توان آن‌ها را در کتاب‌هایی چون شاهنامه، مثنوی مولانا و یا اوستا نیز پیدا کرد و همین‌ها به اصالت و قدمت ماجرا‌ها و فرهنگ ایلیاتی اهمیت و اعتبار می‌بخشد. کتاب ترابی سرشار از صحنه‌های زیبا، آیین‌های شگفت انگیز و توصیف‌های دقیق از زندگی مردمان ایل است. نثر بومی داستان نیز نه تنها قابل درک و خواندنی است، بلکه جهان کتاب را رنگارنگ‌تر هم کرده است.

بریده‌ای از کتاب ردپایی بر شن

پسر خان یکی از ایلات، شیفته دختر خان دیگری با نام «گلان» می‌شود، اما پدر گلان مخالف ازدواج آن دوست. عشق گلان و پسر به یکدیگر موجب می‌شود تا آنها با تصمیمی که می‌گیرند، بتوانند با هم ازدواج کنند. پس از مدتی پسر به‌وسیله پدر گلان دستگیر می‌شود، ولی برادر پسر با نام «قاسم» با وساطت، او را آزاد می‌کند و آنها زندگی خود را از سر می‌گیرند، پس از چند سال با اتفاقاتی که برای قاسم رخ می‌دهد، مرد بسیار شکسته می‌شود، اما زندگی همچنان جریان دارد، حالا او صاحب فرزند پسری است؛ تنها پسری که توانسته در ایل درس بخواند و پیشرفت کند. پس از مدتی اتفاقاتی برای مرد رخ می‌دهد که مسیر زندگی مردم ایل را تغییر می‌دهد.