مرد نخستین، جلد 17

‌شاید کسانی که در آن روز گرم بهاری، شیرینی تولدش را می‌خورند، نمی‌دانستند که نام او قرار است روزی در کنار همه کارهای ماندگارش، جاودانه شود. در اولین روزهای اسفند سال 1281، در چهار راه معزالسلطنه تهران و در خانواده‌ای برجسته و سرشناس، کودکی به دنیا آمد که از همان ابتدا، دوروبری‌هایش را از هوش و استعداد سرشارش به تحیر وا می‌داشت.

کودکی که بعدها در عرصه سیاست و علم و فرهنگ، مرد بزرگی شد که حالا قهرمان کتاب محمود حکیم زاده است. نویسنده سرگذشت دکتر محمود حسابی را از روزهای کودکی آغاز می‌کند. روزگاری که پدرش او و خانواده‌اش را در پی رسیدن به زندگی بهتر، در فقر و تنگدستی در بیروت رها می‌کند و به ایران می‌رود. اما محمود، از همان ابتدا در مسیر آموختن قدم می‌گذارد و مدارج ترقی را پله پله طی می‌کند. شاید بتوان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کتاب «مرد نخستین» را توصیف حالات و عواطف دکتر حسابی در کنار عقاید علمی و سیاسی‌اش دانست. توصیفاتی که این زندگینامه را به ساختار داستانی نزدیک‌تر می‌کند و علاوه بر نمایش وجوه دیگری از یک شخصیت برجسته علمی، کتاب را از افتادن در دام تاریخ نگاری صرف می‌رهاند.

کتاب شامل بخش‌هایی جذاب از ارتباط دکتر حسابی با دانشجویان ایرانی، دیدارش با شاه و همچنین ملاقات با آلبرت انیشتین در سال 1325 است که یکی از فصل‌های جذاب کتاب را شکل داده است.

‌‌‌‌‌‌‌‌‌

بریده‌ای از کتاب مرد نخستین

پروفسور تکه نخی را که قبلاً آماده کرده بود به دست ایرج داد و گفت: بیا جلو دور سر مرا اندازه بگیر ایرج با حالتی تعجب‌آمیز و شرمنده فقط سکوت کرد. محمود ادامه داد: اندازه بگیر و گره بزن که اندازه گم نشود. بعد هم نخ را بده به پسرعمویت که می‌خواهد قطعه را به ایتالیایی‌ها سفارش دهد بگو فقط قبل از سفارش قطعه به ایتالیا برود و با همین نخ دور سرمهندس سازندهٔ ایتالیایی را اندازه بگیرد، اگر سر او از سر من و استادهای دیگر ایرانی بزرگ‌تر بود، آن وقت سفارش ساخت را به آن از ما بهتران بدهد.