خاطرات مرضیه حدیدچی (دباغ)

مرضیه حدیدچى به سال 1318 در شهر همدان متولد شد و در خانواده‌اى مذهبى و فرهنگى رشد و نمو کرد. تحصیلات خود را از مکتب‌خانه آغاز کرد و از معلومات پدرش در یادگیرى قرآن و نهج‌البلاغه بهرۀ فراوان برد. او در 1333 با محمدحسن دباغ ازدواج کرد. این ازدواج سرآغاز تحولات زندگى وى محسوب مى‏‌شود. در آغازین روزهاى زندگى مشترک به تبعیت از همسرش به تهران مهاجرت کرد. دباغ در حالى به تحصیل ادامه مى‏‌داد و به فعالیت‌هاى سیاسى مبادرت داشت که مادر هشت فرزند بود. فعالیت‌ها و حرکت‌هاى سیاسى خانم دباغ با پخش و توزیع اعلامیه در سالهاى 41 ـ 40 آغاز مى‏‌شود و با ورود به تشکیلات تحت هدایت شهید سعیدى در تهران شدت مى‏‌یابد. حدیدچى پس از شهادت سعیدى در 1349 به مبارزه و تبلیغ خود علیه رژیم شاه شدت مى‏‌بخشد و سرانجام در 1352 توسط ساواک دستگیر مى‏‌شود. در کمیتۀ مشترک به همراه دخترش شدیدترین شکنجه‏‌ها را تحمل کرده به سختى بیمار مى‏‌شود و در زمانى که امیدى به زنده ماندنش نیست از زندان آزاد مى‏‌شود، در حالى که دخترش (رضوانه) همچنان در زندان مى‏‌ماند.

دباغ پس از آزادى تحت عمل جراحى قرار مى‏‌گیرد و از مرگ نجات مى‏‌یابد و پس از چند ماه دوباره دستگیر و زندانى مى‏‌شود. دباغ در 1353 براى ادامۀ مبارزاتش به خارج از کشور مى‏‌رود و تا پیروزى انقلاب اسلامى در هجرت به سر مى‏‌برد. طاهره دباغ پس از پیروزى انقلاب اسلامى به کشور بازگشت و در مصدر بسیارى از امور از جمله، فرماندهى سپاه همدان، مسئول بسیج خواهران و سه دوره نماینده مردم تهران و همدان در مجلس شوراى اسلامى بود. سرانجام مرضیه حدیدچی پس از تحمل دوره‌ای سخت از بیماری به تاریخ 27 آبان 1395 درگذشت.

بریده‌ای از کتاب خاطرات مرضیه حدیدچی (دباغ)

شبى در جنوب لبنان درمنزل شهید چمران بودیم. بعد از این که همه میهمان‌ها رفتند او گفت که برویم کنار نهر داخل حیاط. رفتیم، صحنۀ خیلى جالب و زیبایى بود؛ کنار حوض سنگهایى به طرز زیبا و بدیعى در اشکال مختلف هندسى چیده شده بود که از برخورد آب با این سنگها موسیقى و صداى دلنشینى برمى‏‌خاست، آبشارى هم ایجاد شده بود که خیلى دلربا بود و روح و جان انسان را نوازش مى‏‌داد. دکتر چمران وقتى دید من محو زیبایى آن صحنه‏‌ام گفت: «این سنگها را با دستهاى خودم از کنار دریا به این‏جا آورده‏‌ام»