مردم‌شناسی دینی هنر و پرسشهای هنرمندان

کتاب حاضر پژوهشی تحقیقاتی در حوزه مردم شناسی هنر و پرسشهای هنرمندان که آن را غلام رضا جلالی در 33 صفحه گرد آورده است. این کتاب در حقیقت توصیفی است از ساختار مردم شناسی دینی هنر، به ویژه سینما، در جامعه کنونی ایران. به این معنا که چگونه هنرمندان کشور در بلندیهای بادگیر فرهنگ جامعه و در برابر سموم فلسفه ها و فرهنگهای مهاجم قرار دارند از خود دفاع می کنند و اینکه هزاران پرسش در ذهنیت آنها به طور مستمر در حال شکل گیری است. در این میان پرسشهای بنیادین کدامند و وظیفه آکادمیک حوزه های علمیه چیست؟ آنها چقدر به عینیت و راه حلها توجه دارند؟ راه حلهای پیشنهادی خود هنرمندان چیست و کدام اند. در این تحقیق تلاش شده است ضمن پاسخگویی به سوالات هنرمندان، فیلسوفان و اندیشمندان هنری به رابطه دین و هنر بپردازد و به بنیادی ترین دغدغه و سوالات آنها پاسخ گوید.

نویسنده در این راستا در مقدمه کتاب می نویسد: چه باید کرد تا رابطة دین و هنر مثل دوره های درخشان تاریخ حفظ شود و جدایی میان هنر و شریعت به وجود نیاید. دین برای ابلاغ حقایق پنهان خود از قالبهای هنری استفاده کند و به مجردترین و پیچیده ترین مسایل مذهبی و عرفان دست یابد. نویسنده در این تحقیق به الویت بندی مسایل و مشکلات در این مقوله پرداخته سپس به رابطه سینما و عرفان، حکمت، ارزشهای اخلاقی، فقه، تاریخ، سیاست اشاره کرده و این موضوعات را در حوزه هنر و دین بررسی کرده است. در پایان نویسنده پیشنهادهایی را ارائه کرده است که می تواند در رابطه دین، هنر، موسیقی و هنرهای تجسمی سودمند باشد. کتاب با تحلیل جامعه آماری و نتیجه گیری پایان می یابد که جلالی در آن به رابطه نزدیک دین و هنر اشاره کرده و دین را متکامل هنر دانسته و هنرهای دینی را تجلی گاه عالم قدسی قلمداد کرده است. در این میان آنچه می تواند این رابطه را محکم نگه دارد، هنرمند است که انوار الهی را بر او تجلی یافته باشد. نویسنده نتیجه می گیرد که با تأسیس رشته به نام هنر و زیبایی شناسی اسلامی و فلسفه فقه می توان به تکوین تفقه مدد رسان و هم زمینه و شرایط لازم برای پاسخگویی به بسیاری از پرسشها و شبهات هنری را فراهم کرد.