سیر تفکر معاصر، جلد 1

کتاب سیر تفکر معاصر درواقع یک بازاندیشی در تاریخ فرهنگ و هنر معاصر ایران است. این کتاب درباره غربزدگی است. محمد مددپور در این کتاب سعی نموده غربزدگی را در حوزه هنر و فرهنگ ایرانی در تمامی ابعاد ان بررسی کند. او در این جلد از کتاب تجدد و دین‌زدایی در فرهنگ و هنر روشنفکری سکولار و روشن‌فکری دینی را بررسی کرده است.

از قرن پانزدهم میلادی در اروپای غربی، فرهنگی جدید به وجود آمد و به سرعت بسط و توسعه یافت. اوضاع جهان به تدریج دگرگون شد و علوم و صنایع و هنرها دیگر فراتر از زمین مشغول شد، عرصه‌های این جهانی او نیز تنوع و تکثر پیدا کرد. اما نیست انگاشتن منبع قدسیدر شرق جایی نداشت و هیچ گاه تفکر معنوی شرق به تفکر غیر معنوی و حسابگرانه و عقلانی صرف تنزل و تقلیل نیافت اما گسترش غربزدگی در سرزمین‌هایی که مرکز تجلی و ظهور تفکرات معنوی است آنها را اسیر حوالت تاریخی نیست‌انگاری غرب کرده است اما در یان این کشورها، ایران بیش از همه در برابر این نیست‌انگاری مقاومت کرده است و هیچ‌گاه از سطح غربزدگی به عمق آن نرفته است.

کتاب حاضر روایت این تطور تاریخی پس از عصر صفوی است که اساس بحث را بر خلاف مفهوم غرب‌زدگی به معنی متعارف لفظ که همان غرب‌مآبی است، بر پایۀ سیر نیست‌انگاری و تجلی‌های این نیست‌انگاری در هنر و فرهنگ ایرانی قرار داده است.

بریده‌ای از کتاب سیر تفکر معاصر

متجدد کسی نیست که به‌کلی منکر ارزش‌های گذشته شده و به‌یک‌باره بدون تأمل آنچه را جدید است. مقبول بداند چنین شخصی هر چقدر هم که شهامت و صداقت داشته باشد. باز در امور فرهنگی سطحی و تازه به دوران رسیده خواهد بود. نه متجدد افکار تو الزاماً عمق همراه ندارد تعمق کار شخص است و اگر آن نباشد فکر ظاهراً جدید عکس برگردانی بیش نیست و کمترین ضرری که از آن می‌توان انتظار داشت علاوه بر عوام‌فریبی تبدیل جهل بسیط به جهل مرکب است.