ادبیات پایداری عامل بازدارندگی است

به گزارش روابط عمومی انتشارات سوره مهر، نشست نقد و بررسی چهار عنوان کتاب از مجموعه خط سرخ با عناوین «پایی در غزه» اثر ابراهیم اکبری دیزگاه، «لهجه‌های غزه‌ای» از محمدرضا ابوالحسنی، «نسل‌کشی در قرن۲۱» از پروفسور حمید مولانا و «یازده زندگی» از حبیب یوسف‌زاده عصر روز سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت در سرای کتاب نمایشگاه بین‌المللی کتاب برگزار شد. فاطمه سلیمانی ازندریانی به‌عنوان مجری کارشناس این برنامه بود که ضمن خوش‌آمدگویی به حضار این مراسم به توضیحاتی درخصوص کتاب‌های فوق پرداخت. وی در توضیحاتی گفت: ماجرای فلسطین، مسجد الاقصی و قدس برای جهان اسلام بسیار مهم است. اسرائیل نه تنها دشمن مردم فلسطین و مسلمانان، بلکه دشمن انسانیت است. بین برخی از هموطنان نه تنها ماجرای فلسطین اهمیت ندارد بلکه از اسراییل حمایت هم می‌کنند. بخشی از این موضوع به جنگ روایت‌ها برمی‌گردد. به همین دلیل باید روایت‌های شفاف و درستی از این موضوع داشته باشیم.

وی افزود: خوشبختانه سوره مهر در این موضوع قوی ظاهر شده که امروز چهار عنوان از این آثار را می‌بینیم. کتاب «لهجه‌های غزه‌ای» درخصوص نویسندگانی است که روایتی از روزهای زندگی فلسطینی‌ها دارد. کتاب «نسل‌کشی در قرن۲۱» فقط به فلسطین برنمی‌گردد بلکه به کلیت ماجرای نسل‌کشی از تمامی دشمنان بشریت می‌پردازد. کتاب «پایی در غزه» به کوشش ابراهیم اکبری دیزگاه حاصل ۱۶ روایت از افرادی است که راجع به نسبت خود با فلسطین صحبت کردند. تجمیع این نگاه‌ها تصویر خوبی از جامعه ما می‌دهد. «یازده زندگی» روایتی از آوارگانی است که در اردوگاه‌های فلسطین زندگی می‌کردند که از نویسنده کتاب می‌خواهیم بیشتر در این خصوص توضیح دهند.

یوسف‌زاده در ابتدا به چند نکته درخصوص خاصیت و ماهیت روایت پرداخت و گفت: در کتاب «افسون افسانه‌ها» به تاثیر افسانه بر ضمیر کودکان پرداخته می‌شود. نویسنده در این کتاب اشاره می‌کند که داستان و روایت نزدیکترین موضوع به فطرت بشری است. هیچ مکتوبی تاثیر روایت و داستان را ندارد. گاهی این تاثیر شخصی است و گاهی ملی و گسترده‌تر است. از جنبه تاریخی گفته می‌‌شود چرا ایرانی‌ها در حمله مغولان وا دادند؟ شیوع یک روایت خاص در جامعه می‌تواند تاریخ آن جامعه را عوض کند.

وی افزود: با مطالعه رمان‌های تاریخی به حقیقت تاریخ پی می‌برید. به عنوان مثال رمان «جنگ و صلح» نگاه خوبی از تاریخ وقت آن کتاب ارائه می‌دهد. در کتاب پیش رو یازده فلسطینی می‌بینیم که از کف جامعه هستند. در این کتاب خانمی در لبنان فضایی فراهم می‌کند که فلسطینی‌ها خودشان روایتگر اوضاع و احوال خودشان باشند. یک کارگاه نویسندگی فراهم می‌کند که افراد بسیاری برای تمرین نویسندگی در این کارگاه‌ها شرکت می‌کنند. این یازده نویسنده شروع به روایت داستان‌های خود می‌کنند.

او در ادامه بیان کرد: درنهایت متنی که به زبان عربی ارائه می‌شود توسط محمد علی خالدی جمع‌آوری و ویرایش شده و کار به زبان انگلیسی چاپ می‌شود. این کتاب هنوز به زبان عربی منتشر نشده است.

یوسف‌زاده درخصوص چرایی ترجمه این اثر گفت: من از طریق آقای مهدی قزلی که ید طولایی در روایت‌پژوهی دارند با این سوژه آشنا شدم. ایشان نگاه خاصی به روایت دارند که انرژی خود را صرف این حوزه کرده است. این دومین کتابی است که من در سوره مهر منتشر کرده‌ام. کمابیش از علاقمندان کتاب‌های مرحوم فردی و کتاب «شطرنج با ماشین قیامت» بودم و وقتی این کار به من پیشنهاد شد از سوژه آن خوشم آمد و شروع به کار کردم.

او تاکید کرد: این یازده زندگی هر کدام از یک زاویه موضوع را بررسی کرده است. یکی به دیوارنگاره‌های لبنان می‌پردازد که فرد با حسرت به خانه خود نگاه می‌کند و آروزی بازگشت به خانه را دارد. این حسرت دائمی برای وطن، مخاطب را تحت تاثیر قرار می‌دهد. چند نفر به روایت رنج‌های زندگی در اردوگاه‌ پرداختند. مثلاً خانمی از مادربزرگ خود می‌نویسد که همراه او به حمام می‌رود و عاشق صابون‌های زیتون است.

این مترجم گفت: یکی از راویان می‌گوید پس از بمباران شدید جهت خود را گم کرده بودم و پس از این واقعه دریا را در افق دید خود تماشا کردم. این روایات زیبایی تلخی را به تصویر می‌کشید. ادبیات پایداری عامل بازدارندگی است. این ادبیات روی افکار عمومی مردم دنیا تاثیر می‌گذارد.

وی در خصوص انتخاب نام کتاب گفت: این کتاب از اول همین نام را داشت و من هیچ چیزی از کتاب حذف نکردم و کاملا وفادارانه ترجمه کردم. تمام این روایات ذهن و تصور مخاطب را درگیر می‌کند. در خلال ترجمه این کتاب دنبال سوژه های این چنینی بودم و در گوگل هم دنبال آن می‌گشتم. از ابراهیم نصرالله دو اثر پیدا کردم که هنوز ترجمه نشده است. کتاب «بازگشت اسب سفید» نفوذ اسرائیلی‌ها به غزه را بازبینی می‌کند. کتاب «عروسی‌های غزه» هم زندگی دو خواهر فلسطینی را روایت می‌کند.

یوسف‌زاده در پایان گفت: غلامعلی مکتبی پرکارترین تصویرگر کتاب‌های کودک در ایران است. امروز یادبود این استاد بزرگوار است. استاد یک اسبی را تصویرسازی کرده بود که یک کلاه داشت و هیبت خاصی تداعی می‌کرد. یک روز به استاد گفتم چگونه این اسب را ترسیم کردید که اینقدر خاص است؟ استاد گفت من وقتی مشغول انجام این کار بودم شاهنامه می‌خواندم. و این تحول هنگام کار در ذهن من اتفاق افتاد.