دست‌اندازهای اجتماعی و اقتصادی به روایت طنز

محمد بهبودی نیا – مجموعه شعر طنز «دست‌انداز» جدیدترین اثر مجید رحمانی صانع، طنزپرداز شناخته شده خراسانی است. این کتاب که توسط انتشارات سوره مهر در سال گذشته (1400) منتشر شده است شامل حدود 60 شعر طنز است. شاعر در این کتاب قصد دارد در هر شعر با نگاهی طنز به صورت مجزا به یکی از معضلات اجتماعی بپردازد و علاوه بر این که شادی را برای مخاطب به ارمغان می‌آورد او را به تفکر وادارد. از جمله ویژگی‌های این کتاب، زبان روان  همراه با ارائه مفاهیمی انتقادی درپوششی از طنز و پرهیز از لودگی زبانی و مفهومی است. نام این کتاب نیز هوشمندانه انتخاب شده به طوری که با شنیدن نام کتاب، هم به یاد پستی بلندی و ناهمواری‌هایی که کنایه از مشکلات جامعه است می‌افتیم و هم کلمه دست انداختن (به سخره گرفتن) را به ذهن   متبادر می‌کند. البته با توجه به طرح روی جلد، معنای اول به ذهن نزدیک‌تر است. روی جلد کتاب، کاریکاتوری نقش بسته که در آن جوانی با تاج و لباس‌هایی که ظاهراً متعلق به دوره قاجار است سوار بر موتورسیکلت، درحالی‌که عینک دودی روی صورتش دارد از روی دست‌اندازهای خیابان در حال گذر است که این تصویر داخل قاب مثلثی با حاشیه‌های قرمز قرارگرفته است که این مثلث در فرهنگ ترافیک با عنوان احتیاط شناخته می‌شود. در اصل، طنز در این کتاب از صفحه اول شروع نمی‌شود بلکه از همین طرح روی جلد، نقد همراه با طنز شروع‌شده است. پشت جلد کتاب نیز شعری به چشم می‌خورد که به‌عنوان پایان این مجموعه، مانند تیتراژ پایان یک فیلم روایت‌های این کتاب را به پایان می‌رساند.

مجید رحمانی صانع، شاعر این کتاب  به  خراسان می‌گوید: این کتاب، حدود چهار سال پیش تأیید و برای انتشار به حوزه هنری سپرده شد و چاپ آن بنا به دلایلی که بنده هم نمی‌دانم، بسیار طولانی شد. فصل‌های مختلف کتاب در قالب 5 دست‌انداز، تنظیم شده است. قالب‌های شعری در هر دست‌انداز، شامل غزلیات، نقیضه‌ها، محاوره، محلیات به زبان مشهدی، دست‌اندازهای طنز سپید، رباعی و دوبیتی‌هاست. موضوع بیشتر اشعار، نقد اجتماعی و اقتصادی است؛ موضوعاتی از قبیل گرانی، تورم، ازدواج و مشکلات روزمره مردم. در دست‌انداز، سعی شده هیچ شعری خنثی نباشد و هر شعر حرفی برای گفتن داشته باشد.