آشنایی با مبانی شبیه‌خوانی

کتاب «آشنایی با مبانی شبیه‌خوانی» نوشته داوود فتحعلی بیگی، به خاستگاه و تاریخچه هنر شبیه‎خوانی و مبانی این هنر که جایگاه و اهمیت ویژه‌ای در میان هنرهای نمایشی دیرین ایران دارد، می‌پردازد و از سوی انتشارات سوره مهر در تهران چاپ و منتشر شده است. تعزیه در لغت به مفهوم عزاداری است، اما اصطلاحاً به نوعی از نمایش گفته می‌شود که با استفاده از حرکت، موسیقی، آواز و صحنه‌آرایی به نمایش وقایع کربلا و حوادث قبل و بعد از آن می‌پردازد و از گذشته تا به امروز به‌منظور بردن اجر و ثواب اخروی برگزار می‌شود چرا که در احادیث نقل شده از ائمه شیعه، مکرر بر ثواب گریستن بر مصایب امام‌حسین(ع) تأکید شده است. تعزیه‌نویس اگرچه دانای کل است، اما بخش قابل‌توجهی از آنچه مخاطب باید بداند از قبیل معرفی اشخاص و مکان و زمان و… را نه از زبان خود بلکه از زبان اشخاص و مخلوقات بازی روایت می‌کند. در این شیوه از نمایشنامه‌نویسی که گونه‌ای از نمایش روایی است، تعزیه‌پرداز به جای نوشتن دستور صحنه و شرح عمل و عکس‌العمل اشخاص و مخلوقات بازی، کلام و گفت‌وگو میان آنها را به‌گونه‌ای تنظیم و تحریر می‌کند که مخاطب متوجه می‌شود، کیستند و در کجا قرار دارند و به چه می‌اندیشند و چه می‌کنند و خواهند کرد. علاوه بر اینکه نخستین کارکرد نمایش، روایت کردن یک رویداد است و گرچه هر نمایش داستانی را به تصویر می‌کشد اما در درجه نخست آن را از طریق گفت‌وگو نقل می‌کند.